Iruñerriko Ibai Parkearen bihotzean kokatuta, San Andres Errota pertsonen eta ibaien elkargunea da.
Beste alde batetik, Errotaren beste ezaugarrietako bat bere espiritu erkidetua da, bera eraikitzea eta ondoren ustiatzea bi herriren baterako nahiaren emaitza izan baitzen: Atarrabia eta Uharteren elkarlana.
Turismoaren masifikazioa itsasertzeko tokietan, arrain-saldoen gehiegizko ustiapena, klima-aldaketa, jarduera tradizionalak bertan behera uztea… horiek dira gure itsasoek dituzten gaitzetako batzuk. Horregatik da ezinbestekoa ozeanoko baliabideen erabilera iraunkorra hazkunde ekonomikorako, bizibideak hobetzeko eta enplegua sortzeko, itsas ekosistemen osasuna babestuta. Ekonomia urdina esaten dioguna da.
Droneek ahalbidetzen dute toki zailetara heldu ahal izatea, eta horrek segurtasuna nabarmen hobetzea dakar, pertsonek toki zail edo murriztuetan lan egin behar izatea alde batera uztean. Gainera, teknologia hau erabiltzeak eraginkortasuna areagotzen du, zereginak denbora gutxiagoan osatzeko bidea ematean, horrek kostuak gutxitzea baitakar. Orain, teknologia horri esker Iruñerriko Mankomunitatea bere hornidura eta saneamendu sareak miatzen ari da.
Burlatako Astakatasuna Bigarren Hezkuntzako Institutoak Arga Bizirik proiektua aurrera eraman du ikasturte honetan. Datuak jasotzea, aldaketak ikustea, hori guztia ikertzea, eztabaidak egitea, ondorioak ateratzea… Hori guztia ingurumena ongi ezagutzeko modurik egokientzat hartu dute ikasleek. Proiektu osoa bukatu ondoren ondorio batzuk azpimarratu dituzte: naturaren faktore guztiek elkarri eragiten diétela eta ibaiko aniztasunaren eta naturan dagoen oreka mantentzea premiazkoa dela.
Klima-aldaketa Antartikan milaka meteorito suntsitzearekin mehatxatzen ari da, izotza urtzearen ondorioz. Izan ere, meteoritoak agerian gelditzen dira, higaduraren eraginaren pean, mugitu egiten dira izotzarekin eta urak hartzen ditu itsas maila goratzearen ondorioz. Galdu baino lehen meteoritoak lokalizatu eta biltzeko lan egiten ari dira zientzialariak, baina ezinbestekoa da klima-aldaketaren aurka borrokatzea babesteko, beranduegi izan baino lehen.
Nekazaritzako eta abeltzaintzako ustiapen-eredu berriek ekarri dute ur-eskaera handitzea, erreserba hidrikoak gutxitzen ari diren une batean.
Datadistako kide Ana Tudelak ohartarazpen hau egin du: “Edateko ura falta zaigu. Eta urik gabe, ez dago bizirik”.
Akuiferoen egoera ona lehengoratzeko hamarkada bat edo gehiago igaro beharko litzatekeela uste da. Dena den, egoera kritikoan dauden ur-masen % 8 berreskuratzeko, gutxienez, 2039a edo gehiago iritsi beharko litzatekeela kalkulatzen da.
Jokoan dagoena gure edateko ura da klima-krisi eta -larrialdi larri baten garaian, non gero eta lehorte handiagoa dagoen eta gero eta baliabide hidriko gutxiago dagoen. Benetan jarri behar dugu dena arriskuan?
Imajinatzen al duzu edateko ur segururik gabe bizitzea? Hori da Txinako landa-eremuetan milioika pertsonak aurrez aurre duten errealitatea. Hala ere, Xiaoyuan Ren izeneko neska gazte bat errealitate hori aldatzen ari da. MyH2O plataforma digitalearekin, Ren komunitateak ahalduntzen ari da uraren kalitateari buruzko funtsezko informazioaren bidez; funtsezko baliabide hori eskuratzeko aukera eraldatuz.
Rita Míguez de la Iglesia ANMUPESCA Arrantzako Emakumeen Elkarte Nazionalaren lehendakaria da. Horrez gain, galiziarra da, eta, horrenbestez, lekuko zuzena izan da itsaskien hilkortasun handian, klima-aldaketaren ondorioz gertatu denean eta Eguberrietako kanpainak porrot egitea ekarri duenean. Halaber, zuzenean ikusi du plastikozko pinporten isuria, egun Atlantikoko eta Kantauri itsasoko kostaldea suntsitzen ari dena.
Harekin hitz egin dugu, bere iritzien berri izateko.
Urumea ibaian kanoan egiten diren paseoak eskaintzen dituen enpresa bateko gerentea da Unai Elizasu. Ingurumenarekiko konpromisoa hartuta, paseo horietan ibaia garbitzera gonbidatzen ditu bezeroak, beste garbiketa-jarduera batzuk antolatzen ditu eta hiriaren fisonomiari itxura eman dion –presente dago bere identitatean– eta ahanzturan galtzen diren garaietatik jende eta inguruabar asko ezagutu dituen ibai baten istorioak kontatzen ditu.
