Badirudi produktu organikoetatik, birziklatuetatik edo era organikoan tindatuetatik abiatuta egindako eta nagusiki tokian bertan fabrikatutako gero eta produktu gehiago eskaintzearen alde egiten ari dela ehunen merkatua. 

Esate baterako, multinazional ezagun batek kolore metalizatuen eta tonu pastelen alde egin du udaberri honetarako, eta bai “tie dye” estanpatuaren alde ere. Horiek denak modako joerak dira, baina botila birziklatuetatik edo poliester eta kotoi birziklatutik abiatuta lortu diren ehunak dituzten jantzietan aplikatuta daude. Multinazionalak adierazi duenez, gainera, bere produktu guztiak iraunkorrak izateko lan egiten ari da, lehengai, diseinu eta ekoizpen iraunkorrak izanda.

Edonola ere, ez da kasu bakarra. Beste etxe ezagun batzuek, hala nola Surkanak, kuproa erabiltzearen alde egiten dute gero eta gehiago. Jatorri naturala duen zuntza da, kotoiaren eta zelulosaren hondakinetatik lortzen dena, eta, horrenbestez, ehun iraunkorra eta ingurumenerako on-ona da.

MOMADen azken edizioan, erakusteko eremua bikoiztu egin behar izan zen, aurreko urtearekiko, jada sendotuta dauden etxeek eta etxe berriek beren modako, oinetakoetako eta osagarrietako produktuak ikusgai jartzeko aukera izan zezaten. Eremu hori, hain zuzen, ingurumenerako errespetuzkoa den ekoizpenaren alde egiten duten eta gizarte- eta ekonomia-irizpide arduratsuak aplikatzearen alde egiten duten etxeetarako baino ez zen izan. Edo bestela esanda, “slow” etxeetarako.  

Antza denez, modaren industriak planetako kutsatzaileenetako bat delako eta ehun-jantzietako gastua etengabe handitzen ari delako kontzientzia hartu du: EAE Business Schoolen azterlan batek adierazten du Espainian 2018an per capitagastua arropan 429,3 eurokoa izan zela, 2019an 438,5 izango dela eta 2023rako %16 handituko dela. Munduko Bankuaren arabera, mundu osoan, uraren kutsaduraren %20 ehunen prozesamenduak eragiten du, eta horrek ekartzen du planetako ur gezaren baliabideen bigarren kutsatzaile handiena izatea, petrolioaren industriaren ondoren. Horrenbestez, ezinbestekoa da zerbait egitea.

Argi dago ehunen industria aurrera egiten ari dela, baina zer gertatzen da kontsumoaren eta erosketaren esparruan? Erosleok benetan ari gara egiten jantzi eta osagarri mota horien alde?

Pinterest sare sozialak eskaintzen dizkigun datuak hartzen baditugu aintzat, esan dezakegu benetan “slow” moda herritarren artean sartzen ari dela. Sare horren arabera, moda iraunkorrarekin lotutako terminoen bilaketak hilero handitzen dira, eta joera hori egonkor mantendu da sei hilabetean baino gehiagoan. Denboran duen iraupen horrek ekartzen du pentsaraztea moda iraunkorra sendotzen ari dela erosteko jokaeren barnean. 

Inkestak –ehunen sektoreak ingurumenean duen eraginari buruz herritarren kontzientziazio mailaren gainean aurkitu dugun inkesta berriena– datu horiek berresten ditu. Hartara, inkesta horren arabera, herritarren %62k uste dute modaren sektoreak kalte egiten diola ingurumenari.

Hala eta guztiz ere, oraindik ere bide luzea dugu egiteko moda iraunkorra merkaturako behin betiko aukera bihur dadila lortu arte. Eredu iraunkorrean oinarritutakobi empresa bgarrantzitsu itxi dituzte azken hilabeteetan, industria oraindik ez dagoela guztiz prest ikustean.

Beste etxe batzuek, dena den, iraunkortasunaren alde egiten jarraitzen dute eta erakunde batzuek moda berdea zaintzen dute.

Denborak esango du jardunbide egoki hauek hedatzen doazen edo ez. Eta zuk zer egiten duzu modak planeta aldaraztea saihesteko?

Argazki: tu tu en Unsplash.