Janzten ez duzun zenbat arropa daukazu armairuan? Pentsatu al duzu inoiz arropa hori baztertzea? Jakingo zenuke nola egin? Galdetuko zenioke zeure buruari nora iritsiko litzatekeen? Edukiontzi arrosetan edo garbiguneetan jasotzen diren ehun-gaien % 75 inguru primeran berrerabil edo birzikla daitezke. Bihur ditzagun hondakin horiek baliabide.

Sarriguren BHI institutuan, DBHko 1. mailako ikasleek “Sarri for Future” programa jarri dute abian, eta, hala, haren bitartez Ingurumen Batzorde bat sortu dute, ikastetxearen ekoauditoretza egiteko, ingurumen-arazo nagusiak identifikatzeko eta haiek konpontzeko irtenbide zehatzak proposatzeko bidea eman dien gunea. Sarriguren BHIko ekimenak argi erakusten du gazteak ingurumen-arazoen irtenbideak bilatzean inplikatzea posible dela.

2022ko irailaren 20an, sute batek Ezkaba mendiaren mazelak suntsitu zituen. Doña Mayor ikastetxe publikoa menditik oso gertu dagoen auzo batean dago, eta bertako ikasleak atsekabetuta gelditu ziren. Dena den, atsekabea gainditu eta laster ikusi zuten erronka aukera bihurtzeko eta “Ezkaba Reforest´action” proiektuari ekiteko modua, ingurumen- eta hezkuntza-eragin handia izan zuen proiektua.

2021ean, Iruñerriko Mankomunitateak (IM) EHGan gutxiago kutsatzeko energien II. plana onartu zuen, kutsatzen duten autobusak progresiboki ordezten joateko. Ondorioz, IMk ez du erosten gasolioa erabiltzen duen autobusik eta Hiri Garraioko flotan erregai hori progresiboki alde batera uzten jarraitzen du.
Hartara, erabaki horiekin, 2030ean karbonoari dagokionez neutroa izateko helburu orokorrerantz doa Mankomunitatea.

Iruñean hiri-autobusei Billabesa esaten zaie. Duela100 urte La Villavesa S.A. Iruñeko garraio kolektiboa kudeatu zuen aurreneko enpresa izan zen eta hortik dator gaur egungo autobusen izengoitia.
Ika-mika askoren ondoren, 1999an, orain dela 25 urte, Iruñerriko Mankomunitateak Eskualdeko Hiri Garraioaren zerbitzuaren ardura hartu zuen bere gain.
Denbora horretan asko aldatu bada ere, gauza bat mantendu da aldagaitz: Iruñeko eta Iruñerriko herritarrek hiri-autobusari deitzeko erabiltzen duten izena, billabesa.

NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoko Zientzien Katedrak “Perspectiva. El panorama de la energía en perspectiva” liburua kaleratu du, ikasleei eta bisitariei energia fosilen eta beste energia batzuen erabileraren gaineko kontzientzia harrarazteko helburuarekin.
Lan horretan, neurri berri bat asmatu dute, gure eguneroko zereginetan kontsumitzen dugun energia kalkulatzeko: gizaki batek egun batean bizitzeko behar duen energia-kantitatea.
Modu ona da energia kontsumoaren erabilerari eta gehiegizko erabilerari buruzko hausnarketa eragiteko.

Ermitagaña HLHIP (Nafarroa) ingurumen-proiektu bat garatzen ari da, hezkuntza-komunitatea eta inguruan duen bizilagun-komunitatea eraldatzeko asmoarekin.
Bide horretan, asmamena eta sormena erabilita, loturak sortzen joan da, hainbat hezkuntza-, gizarte- eta ingurumen-ekimen gauzatzeko bidea ematen duten zenbait agenterekin.

Irisgarritasun unibertsalaren helburuetako bat, eta, hortaz, Iruñerriko Mankomunitatearena, inklusioa da; desgaitasuna duten pertsonentzat jarduera bereziak antolatzen ez dituen inklusio hori, baizik eta pertsona horiek gainerakoek egiten duten berbera egiteko aukera ematen duten jarduerak antolatzen dituena.
Mancoeducak, Iruñerriko Mankomunitatearen heziketa-programak, urteak daramatza zentroak mota guztietako behar berezietara egokitzen. Izan ere, begizta magnetikoa du zenbait instalaziotan eta zeinu-hizkuntza gehitzen du bere bideoetan, beste neurri batzuen artean.
Orain, irakurketa errazeko bisitak eskaintzen ditu, desgaitasuna duten pertsonek gidari lana eginez.

Gazte-talde batek trashumantziaren sekretuak ezagutu zituen, artalde bat Ezkaba mendira oinez eramaten zuten bitartean. Artalde hori sasiz garbitzen ariko da hilabete batean, eta, hartara, suteen arriskua murriztuko du. Atarrabian, Nafarroan, “ardi suhiltzaile” esaten zaie ardi horiei.

Txalaparta zurezko perkusio-instrumentu moduan jaio zen. Baina bilakaera izan du. Egun, bere oholak metalezkoak eta harrizkoak ere izaten dira, eta bere soinuak musika-notak erreproduzitzen ditu. Edonola ere, bere filosofiak bere horretan jarraitzen du. Kolpe lehor batzuen erritmoan, naturarekin elkartzen diren bi pertsona, Ama Lurraren taupaden antzekoak diren kolpeen erritmoan.