Apirilaren 7an Osasunaren Munduko Eguna ospatzen da; aurten honeko lelopean: «Gure Planeta. Gure osasuna». Planetaren osasuna eta gizakiarena oso harreman estua duela ez da lehengo aldia esaten duguna. Izan ere, 2021eko urtarrileko post batean adierazi genuenez, «Covid-aren krisiaren ondorioek gabezia asko utzi dituzte agerian ingurumen-erronken kudeaketan, eta erakutsi du gure osasuna eta naturarena estuki lotuta daudela» (irakurri hemen). Gaur gaian adituak diren bi pertsonengana jo dugu: Julio Díaz eta Cristina…

Gehiago irakurri

Bizitzeko egun dugun estiloak askoz ere energia gehiago behar du Industria Iraultzaren aurretik bizitzeko behar zena baino. Askoz ere gehiago ibili edo mugitzen gara, eta askoz ere distantzia luzeagoetan. Gehiago garraiatzen dugu. Gehiago ekoizten dugu. Eta gehiago kontsumitzen dugu, askoz ere gehiago.
Hori guztia egiteko energia behar dugu, eta energia hori lortzeko, batik bat, erregai fosilak erabiltzen ditugu, erreserba mugatuetatik datozenak, gero eta urriagoak diren erreserbetatik. Planeta eta biztanleak, haien artean gizakiak, pozoitzen ari diren erregaiak…

Gehiago irakurri

Egun, 200 gaixotasun zoonotiko baino gehiago ezagutzen dira eta kalkulatzen da urtean 2.600 milioi pertsona ingururi eragiten dietela.
Hori ez da berria, betidanik izan baitira zoonosiak. Baina giza biztanleria handitzeak eta ekosistemak suntsitzeak, horrek berekin dakarren biodibertsitate-galerarekin batera, eragiten du gaixotasun horiek gero eta arriskutsuagoak izatea.
Egin dezakegu ezer ekiditeko? Erantzuna naturan daukagu.

Gehiago irakurri

2010ean jarri zen martxan Biointegra proiektua, Orreagan, Aspace Navarra fundazioak eta Intia sozietate publikoak sustatuta. Proiektu iraunkorra, ekologikoa, inklusiboa eta hurbilekoa da, behi-aziendaren zaintza ekologikoa egitea eta ondoren esneki ekologikoak sortzea dakarren sistema bat sustatzeko sortua. Egun, zortzi pertsonari ematen die lana, haietako sei desgaitasunen bat dutenak.

Gehiago irakurri

Ángel Gil Gómezek errealitate areagotuko kutxa bat sortu du, ikasgelan geologia eta geografia erakusteko DBHko ikasleei. Duela hiru urte bururatu zitzaion ideia, ohartu zenean ikasleek ez zutela ulertzen topografiaren kontzeptua, ez eta egiten zituzten kalkuluak, ez eta sestra-kurbak ere… Horri konponbide bat eman nahian, arsandbox bat aurkitu zuen Ameriketako Estatu Batuetan eta hura erabiltzen zuen unibertsitatearekin harremanetan jarri zen. Orain, bere hondar-kutxak uraren zikloa, sumendiak, koladak, tsunamiak, presen hausturak eta ohiz kanpoko uraldiak azaltzen ditu.

Gehiago irakurri

Otsailaren 11 Emakume eta Neska Zientzialarien Nazioarteko Eguna da, eta helburua du zientziaren arloko bokazioak sustatzea emakumeen eta nesken ingurunean, eta bai emakumeek eta neskek zientzia eskuratzea eta hartan parte-hartze osoa eta bidezkoa izatea lortzea ere. Izan ere, nahiz eta haien presentzia eta jarduna handitu den, emakumeek gutxiengoa izaten jarraitzen dute informatikan, informazio digitalaren teknologian, fisikan, matematikan eta ingeniaritzan.

Gehiago irakurri

Peli, krispetak, lagunak eta TikTok bideoak. Tartean ingurumen-aktibismoa piztea nerabeengan, ingurunearekiko errespetua sustatzeaz gain.  Horixe da Iruñeko Udalaren COworkids programaren barnean dagoen #krispetaktiktoken ekimenak eskaintzen duena. Jarduera horretan Tiktok sare soziala ikaskuntzarako eta elkarlanerako tresna bihurtzen da.

Gehiago irakurri
Copyright by World Economic Forum / Valeriano Di Domenico

Txadeko komunitate nomada batean Hindou Oumarou Ibrahim ingurumen-aktibistaren ahotsa altxatu da, aldaketa klimatikoak bere errealitatea nola aldatzen duen ikusten baitu. Lanbidez geografoa da, eskura zituen teknologia, zientzia eta antzinako ezagutzak batu ditu, eta partaidetza-prozesu bat jarri du abian, bere komunitateko kideek 3D mapa eta maketak osa ditzaten, larre, fruta-arbola eta sendabelarrik onenak non dauden adierazteko.

Gehiago irakurri

Normala al da ibai berberek gainezka egitea hilabeteko epean? Normala al da Urteberri-egunean 24 graduko tenperatura izatea zaharrenek egun hori elurrez beterik gogoratzen dutenean? Normala al da txaketa ez kentzea garai batean hondartzak eta igerilekuak jendez beteta egongo ziren sasoian? Hori guztia klima-aldaketa al da?

Gehiago irakurri

Hizkera aldatzen dugunean, pentsatzeko modua ere aldatzen dugu. Hizkera inoiz ez da neutroa, eta horren adibide ona da nola joan diren bilakaera izaten, aurreko mendeko 90eko hamarkadaz geroztik gure egun hauetaraino, berotegi-efektutik eta berotze globaletik eratorritako arazoez hitz egiteko terminoak.

Gehiago irakurri