Giza Eskubideen Europako Auzitegiak irizpena eman zuen joan den apirilaren 10ean: Suitzak adineko pertsonen giza eskubideak urratu ditu, klima-aldaketa borrokatzeko neurririk ez hartzean.
Aurrekaririk gabeko epai-erabakia da, aldeko 16 botorekin eta kontrako 1ekin hartutakoa, eta balitekeena mundu osoan, antzeko kasuetan, ondorio esanguratsuak izatea.
Suitzako 2.000 emakumek aurkeztu zuten kasua, 65 urtetik gorako emakumeak eta “KlimaSeniorinnen” “Adineko Emakumeak Klima Babestearen Alde” taldekoak. Emakume horiek oso kezkatuta zeuden klima-aldaketa beren osasunean eta ongizatean izaten ari den eraginengatik, bereziki, bero-boladak areagotzearekin lotuta.
“Adineko Emakumeak Klima Babestearen Alde” taldeko emakumeek argudiatu zuten klima-krisiari heltzeko Suitzako gobernuak benetako ekintzarik ez gauzatzeak hautsi egiten dituela emakume horiek bizirako, osasunerako eta injerentziarik gabeko bizitza pribatu eta familiarrerako dauzkaten funtsezko eskubideak, Giza Eskubideen Europako Hitzarmenaren 2. eta 8. artikuluetan xedatzen den moduan.
Auzitegiak klima-krisiaren larritasuna eta adineko pertsonengan izaten ari den eragin neurrigabea aitortu zituen. Horrez gain, zehaztu zuen Suitzak ez dituela neurri nahikoak hartu klima-aldaketaren ondorioak arintzeko eta hala bertako biztanleak babesteko, bereziki, pertsona ahul eta zaurgarrienak.
Mundu osoko talde ekologistek eta giza eskubideen defendatzaileek goraipatu dute “KlimaSeniorinnen” taldeko emakumeen garaipena, aurrekari garrantzitsu bat ezartzen baitu, klima-gelditasuna, ez jardutea, giza eskubideak urratzetzat har daitekeela aitortzean. Pauso erabakigarritzat jotzen da gobernuak erantzule egiteko, klima-aldaketaren kontrako borrokan ez aritzeagatik, eta bai egungo eta etorkizuneko belaunaldien giza eskubideak babestea bermatzeko ere.
Historikoa izan den epai honek, era berean, mundu osoan aurkez litezkeen auzi klimatikoen bolada bati atea zabaltzen dio. Espero izatekoa da beste pertsona eta komunitate zaurgarri batzuk inspiratzea, beren gobernuei ekintza zehatzak exijitzeko, hartara, klima-krisiari heldu eta beren eskubideak babesteko.
Europako auzitegi horren epaia klima-aldaketa borrokatzeko urgentziaz jardun beharraren premiazko gogorarazpena da. Gobernuei, enpresei eta norbanakoei egiten zaien ohartarazpena da, asmo handiko neurriak eta neurri arduratsuak abiarazteko eta, hartara, berotegi-efektuko gasen isurpenak gutxitzeko eta etorkizun iraunkorrago bat eraikitzeko.
EPAIAREN ONDORENAK:
- Suitzak klimaren arloan dituen helburuak berriro definitu eta hobetuko ditu orain.
- Baliteke Giza Eskubideen Europako Auzitegiaren epaiak domino-efektua izatea mundu osoko beste klima-kasu batzuetan, pertsona eta komunitate gehiago animatuta beren gobernuen kontrako demandak aurkeztera klimaren arloan ez jarduteagatik.
- Baliteke epaiak gobernuak behartzea beren klima-politikak berriro ebaluatu eta indartzera, hala, giza eskubideen arloan dituzten betebeharrak betetzeko.
- Baliteke epaiak enpresen gaineko presioa handitzea, beren karbono-aztarna murrizteko eta jardunbide iraunkorragoak gauzatzeko.
- Baliteke epaiak klima-krisiaren larrialdiari eta hitzartutako ekintza global baten beharrari buruzko kontzientzia sortzen laguntzea.
Laburbilduz, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak Suitzaren kontra kaleratutako epai historikoak mezu argi bat bidaltzen du: giza eskubideen babesa eta klima-ekintza modu konplexuan daude elkarri lotuta.
Gai honekin lotutako beste post batzuk:
Legezko babesa iheslari klimatikoentzat?
Berriztagarrien krisi batez hitz egin liteke?
Klima Aldaketaren aurkako Nazioarteko Eguna
Jarreren eztabaida, klima-aldaketaren aurrean
Irudi batek mila hitzek baino gehiago balio du
Iturriak:
https://www.elmundo.es/ciencia-y-salud/medio-ambiente/2024/04/09/6615050221efa0ba7b8b4582.html
https://www.noticiasdenavarra.com/opinion/2024/04/11/abuelas-clima-8106816.html
Utzi erantzuna