Aurreko argitalpen batean esan genuen moduan (hemen irakurri), erleak dauden polinizatzaile handienak dira, landare loredunen %85 haiek polinizatzen baitituzte.
Mundu osoan duten balio ekonomikoa 200.000 milioi eurotik gorakoa da, eta hori gizakiontzako elikagaien mundu osoko nekazaritza-ekoizpenaren %10 baino gehiago da.
Horrenbestez, polinizatzailerik ez egoteak ondorio larriak ekarri ahal izango lituzke berekin. Alde batetik, dauden landare-populazioak gutxitu egingo lirateke; ondorioz, airearen kalitatea okertu egingo litzateke; lurzoruak gehiago higatuko lirateke; uraren zikloa aldatu egingo litzateke, landareek ez luketelako ur nahikorik itzuliko atmosferara; eta elikagaiak eskas izango lirateke, esan dugun moduan, existitzen diren hazkuntzako 1.400 landareen %85ek animalia-polinizazioa behar baitute.
Eta, hala eta guztiz ere, gertatzen ari da. Egun, erleen populazioa gutxitzen ari dela adierazten diguten ebidentzia argiak ditugu, batik bat, Asian, Europan eta Ameriketako Estatu Batuetan. Eta arrazoiak zenbait dira:
- Deforestazioak eta monolaborantza gero eta ugariagoa eta handiagoa izateak ekartzen du haien elikagaiak eskas izatea, lorerik gabeko lursail handi-handiak egotean.
- Klima-aldaketa haien habitatak suntsitzen ari da eta korridore naturalak gutxitzen, eta, horrez gain, interakzioa bultzatzen du espezie inbaditzaileekin, zeinak azkenean beren harrapakariak izan daitezkeen.
- Pestiziden erabilera estentsiboak pozoitu egiten ditu.
Eta jada ari gara ondorioak antzematen. Adibidez, fruten, barazkien eta intxaurren ekoizpenaren %3 eta %5 artean galtzen ari da, polinizazio desegoki baten ondorioz. Horrek gosea eta heriotza ekartzen du berekin (urritasun nutrizionalei lotutako gaixotasunengatik) munduko zenbait tokitan, eta bai elikagai osasungarriak gutxitzea ere.
Esana dago klima, elikadura, maneiatze-jardunbideak, banakoen genetika eta agrokimikoekiko esposizioa direla intsektu hauen osasunari kalte egiten ari zaizkion faktoreetako batzuk. Baina ezin dugu ahaztu funtsezkoa den beste bat: patogenoak (akaroak, birusak, onddoak eta bakterioak).
Horietatik guztietatik gaixotasunetako bat nabarmendu beharko litzateke, loke amerikarra, esporak osatzen dituen Paenibacillus larvae bakterioak eragiten duena.
Mikroorganismoak gaixotasun bat eragiten du larbetan, zeintzuek infekzioa har dezaketen eklosioaren ondorengo lehenbiziko 24 eta 72 orduen artean. Larba horiekin batera bizi diren erle langileek kume erien bakterio-esporak hartzen dituzte eta garraiatu egiten dituzte, eta horrek ekartzen du erlauntz osoan hedatzea. Are gehiago, beste erlauntz batzuetara hedatzea ere gerta daiteke, erleek gaixo dauden erlauntzetatik lapurtzen badute eztia.
Bakterioa sartzen bada erlauntzean, desagerrarazteko irtenbide bakarra erlauntz hori erretzea da, biztanle guztiak barnean daudela. Eta hala eta guztiz ere, ez da helburua lortzen, bakterioen esporak bizigai egon baitaitezke zenbait hamarkadatan ingurumenean, birulento egonda denbora horretan guztian.
Antibiotikoak, bere aldetik, ez dira eraginkorrak gaixotasun honen aurrean, bakterioaren egoera begetatiboan baino ez baitute funtzionatzen.
Alabaina, baliteke Ameriketako Estatu Batuetako Nekazaritza Sailak irtenbide bat aurkitu izana. Izan ere, baldintzapeko lizentzia bat eman du loke amerikarraren kontrako aurreneko txertorako. Paenibacillus larvae bakterioaren zelula oso hilak ditu txertoak, erle erreginentzako elikagaiarekin batera nahastuta ematen direnak. Erle erreginaren obarioetan egiten du bere lana txertoak, eta immunitatea transmititzen die larbei, arrautzak eklosionatu baino lehen.
Oraingoz, erle-koloniak txertatzeak frogatu du %30 eta %50 artean murrizten duela loke amerikarraren garapena.
Espero dezagun zientziaren aurrerabideek konponbide gehiago aurkitzeko bidea ematea, gure erleak osasuntsu egoteko berriro.
Erleek arrainak izan nahi dute
https://ecoblog.mcp.es/l4r/erleak-polinizazioaren-arduradun-txiki-
https://link.springer.com/article/10.1007/s12571-020-01043-w
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4180541/
Utzi erantzuna