Duela hogei urte baino gehiago ari gara ontziak, papera eta beira bereizten. Gutxiago dira hondakin organikoak eta etxeko gainerako hondakinak gaika biltzen ditugunetik. Gero eta jakitunago gara kontsumo neurrigabea ez dela ona planetarako, baina, hala ere, birziklapen-tasek hobetzeko tarte handia dute oraindik. Zer egin dezake gutako bakoitzak hobetzeko?
Plastikoa gure erosketetara itzuli da, eta, ondorioz, gure bizitzetara eta ingurunera, eta askok kezkagarritzat jotzen duten neurri batean itzuli ere. Kontsumitzaileak garen heinean, egin al dezakegu ezer?
Duela urte batzuetatik hona, ontziak egiten dituzten enpresak, eta bai beren produktuak babesteko erabiltzen dituztenak ere, behin betiko ontzi iraunkorraren bila dabiltza. Horretarako, nagusiki bi arlotan egiten dute lan: jatorri biologikoko materialen erabileran, tradiziozko fosilen aurrean; eta biodegradazioan, ontziek sortzen dituzten hondakinak kudeatzeko modu gisa.
Etxean gaude eta hondakin gehiago ari gara sortzen: familiako kide guztiok egiten ditugu otorduak etxean, armairuak garbitzen eta txukuntzen ari gara, korridoreko mahaitxo horrek tokia kentzen digula pentsatu dugu… Eta orain, zer egingo dugu? Zer bota dezakegu edukiontzietara eta zer ez?
COVID-19 gaitzarengatiko larrialdiak ekarri du txikiok eta helduok etxean gelditu behar izatea. Ziur asko horrek ekarriko du sortzen dugun hondakin-kantitatea handitzea. Hona hemen eskulan erraz eta dibertigarri batzuk, hondakin horietako batzuei beste bizitza bat emateko.
Aluminioa ekoizteak gastu izugarria dakar ingurumenerako. Gainera, nahiz eta materiala infinituki birziklatu ahal den, biltzea eta berrerabiltzea batzuetan zaila da. Hori dela-eta, gomendatzen da gutxiago erabiltzeko, batez ere elikagaiak biltzeko.
Gravity Wave, itsasotik berreskuratutako arrantza-sareekin sakelako telefonoetarako egindako lehen zorroa. Horren atzean, askoz osoagoa den egitasmo bat dago, arrantza iraunkorra eta arduratsua sustatzeaz arduratzen dena eta plastikoak birziklatzea bultzatzen duena, zorroak bildu eta berriro birzikla daitezkeen negozio-eredu zirkular batez gain.
Suediaren adibideari erreparatu diogu, zaborren %99 birziklatzen baititu. Beste herrialde batzuetan, ordea, Espainian, adibidez, udal-hondakinen %33,0 birziklatzen dira.
Nola handitu daiteke kontzientziazio-maila nerabezaroan arroparen gehiegizko kontsumoaren gainean? Nafarroako institutu batean ingurumen-heziketako programa bat jarri dute martxan, eta iraunkorragoak diren beste kontsumo-modu batzuk planteatzea lortu dute.
“Txatar elektronikoaren” gaineko ingurumen-kontzientziazioa era esponentzialean handitu da, nahiz eta urtero milioika hondakin elektroniko sortzen den eta gero eta gehiago errazten zaion erabiltzaileari modu seguruan bota ahal izatea. Ikusi gure gomendioak, haietaz modu seguruan libratzeko.
