Egun batean semeak edo alabak eskatzen badizu ogitartekoa aluminiozko paperik gabe biltzeko, hondakin organikoak gordetzeko ikastetxean konposta egitera eramateko edo etxean sortzen diren hondakinak zehatz jaso eta idazteko, litekeena da ikastetxean ikastetxe iraunkorra izateko lan egiten aritzea.
Duela 16 urtetik, SIGRE guneak tokia egiten joan dira botiketan eta gizartean, herritarrek jada bai baitakite etxean erabiltzen ditugun sendagaiak botatzeko tokiak direla. Hondakin horiek egoki kudeatzeak ingurumeneko eta osasuneko arazoak saihesten ditu.
Garai batean, artilea “urre zuritzat” hartzen zen. Egun, ordea, arazoa da abeltzainentzat eta bai ingurumenerako ere, hondakin huts moduan tratatzen bada. Nafarroako Unibertsitate Publikoko ikertzaile batek plastiko biodegradagarria lortzeko erabiltzen du.
Badakizu gauero-gauero erabiltzen duzun burkoa zilarrezko partikulek gaineztatuta egon daitekeela bakterioekiko erresistenteagoa izateko? Hondakin arriskutsuak uste baino gertuago egon daitezke, eta horregatik egiten du lan Europak haien aurrean ahalik eta babes-maila handiena ziurtatzeko. Aurten, Hondakinen Prebentziorako Europako Asteak, haietan jarriko du arreta.
Nolakoa da ura eskuragarri izatea oso zail duen herri baten bizimodua? XXI. mende bete-betean, guretzat irudikatzen oso zaila den errealitate bat bizi dute Turkanako biztanleek. “Gosearen aurkako ekintza integrala Kokuseleiko hiru komunitatetan, Ipar Turkanan, Kenyan” proiektuari esker herri horren bizimodua errotik aldatzen ari da.
Eramateko kafea ontzi iraunkorretan kontsumitzeko ekimenak gero eta hedatuago daude. Alemaniako Friburgo hirian, erabili eta botatzekoak diren edalontziak amaitzeko asmoa dute, birziklatzen zailak direlako eta hondakin kantitate handiak sortzen dituztelako.
“Konpostajeko maisu-maistrak”, “itsasoko zabor-biltzaileak”, “ekodiseinatzaileak”, “etxegile biojasangarriak”… Pertsona batek bere lan-bizitzan egin ditzakeen lanbideen katalogoan sartzen ari diren lanpostu berriak dira. “Enplegu berde” esaten zaie, eta duela bi hamarkada baino gehiago etorkizun handiko lan-aukera moduan ageri zaizkigu.
“Iturriko uraren pitxer bat” Nafarroan, “eau de garrafe” Frantzian eta “jug of tap water” Ingalaterran, eskualde eta herrialdeetan gero eta gehiago hedatzen ari diren adierazpideetako batzuk dira, iturriko ura kontsumitzearen garrantzia nabarmentzeko botilaratutako uraren aurrean.
Modak eragin handiak ditu ingurumenean eta giza eskubideetan, eta bai ekonomia pertsonalean ere. Gero eta gehiago dira moda iraunkorraren alde egiten dutenak. Hona hemen gogoeta batzuk egiten dituzun hurrengo erosketek benetan merezi izateko.
Argi-kutsadurak eragin ugari ditu biodibertsitatean eta gizakion osasunean. Hori dela-eta ‘zeru iluneko komunitateak’ sortu dira, mota horretako kutsadurarik gabeko gaueko zeruaren alde egiteaz arduratzen diren tokiak. Zientziarako, heziketarako, kulturarako, turismorako eta bizi-kalitaterako ezin kalkulatuzko balioa duen ondasun bat da zeru iluna.
