Badakizu bizar-kentzekoak, ahoko higienerako produktuak eta kosmetikoen ontziak birziklatu egin daitezkeela beste bizitza bat izateko? Baita eguzkitako kremen poteak, ezpainetako kremen tutuak… Aspaldikoekin zerikusi gutxi duten hondakinak sortzen ditu gure egungo bizimoduak, berariazko kudeaketa behar dutenak. Eta haiek tratatzeko, enpresa espezializatuak sortzen dira. Edonola ere, ez dugu ahaztu behar hondakin onena sortzen ez dena dela.
Informazioaren aro honetan, desinformazioa eritasun larria da. Zenbaitetan, zaila izaten da egiazkoa eta gezurrezkoa denaren artean bereiztea, eta horrek denbora eta energia kentzen dio benetan garrantzitsua denari: mezu argia eta zehatza helaraztea herritarrei. Esku artean dugun kasu honetan, asmoa da helaraztea orain arte egin izan dugunak ez duela balio jada, eta, hortaz, ohiturak eta pentsamoldea aldatu behar ditugula. Hondakinek ez dute zertan zaborrak izan, baizik eta baliabideak izan daitezke, baina hori hala izateko ezinbestekoa da herritar guztion laguntza eta elkarlana. Izan ere, ongi egiteak batzen gaitu eta mesede egiten digu, saihesteko moduko isurpenekin zigortzen jarraitzen dugun planetari on egiten dion moduan.
Ekonomia zirkularra, birziklapena, berrerabiltzea, ingurumen-aktibismoa, gizarte-ekintza… Hitz eta termino horiek guztiak existitzen ziren duela berrogeita hamar urte, eta denborarekin esanahi berria hartzen joan dira, zenbait erakunderi esker, besteak beste, Nafarroako Emausko Trapuketariei esker.
Zer gertatzen da bolalumaren tinta amaitzen denean? Plastikoa, metala, tintaren beraren hondakinak… Zer motatako hondakinak dira? Zein edukiontzitara bota behar dugu? Birzikla daitezke? TerraCycle enpresak programa bat jarri zuen abian duela 10 urte, eta haren bidez hondakin horien 638.000 kilogramo baino gehiago bildu ditu mundu osoan.
26.078 txartel-pare ematea, edukiontziak zabaltzeko app bat martxan jartzea, 23.805 bisita etxebizitzetara eta 2.031 merkataritzako establezimenduetara, informazioa edukiontzien ondoan, informazio-gune ibiltariak, hezitzaileak bizikletaz lekualdatzen egunean 6 orduz, ekitaldiak eta bisita gidatuak, herritarrei arreta emateko 682 ekintza eta inkestak egitea. Mankomunitateak baliabide guztiak erabili ditu, edukiontziak zabaltzeko sistema berria martxan jartzea sakon sartzeko gizartean.
Oso aspaldikoa ez den garai batean, “mundua ulertzeko modua erabat iraunkorra zen, errespetu etengabean ekosistemarekiko. Orain bizitza ikusteko modua aldatu dugu, globalizazio-prozesuaren ondorioz, pertsona gehienok ez baitugu ekoizten kontsumituko dugun hori eta horrek ekartzen du ez ohartzea edozein mailatan kontsumitzen dugun hori guztia ekoizteko behar izan diren ahaleginez”. Elur Ulibarrenaren hitzak dira horiek. Iruñeko Erresumako Museo Etnografikoko zuzendariak “Ontziak” izeneko erakusketa aurkeztu digu.
Lizarratik (Nafarroa) gertu dagoen herri txiki bat da Zabal, eta bertan bizi da eta lan egiten du Jesús Prietok, Amaia alabarekin. Ekonomia zirkularra eta 0 hondakina beren eguneroko zereginaren leitmotiva bihurtu da, eta ekodiseinua, bizitza osoa egiten daramana izendatzeko ikasi behar izan duen adiera berria. Ardo-upelen upa-oholak erabilita lanparak egiteko erabiltzen duen tailerrean hartu gaitu.
Zuzenean zabortegira joaten zen hondakin bihurtuta zeuden osasun-maskarak tratatu eta birziklatzea lortu du euskal enpresa batek. Orain berreskuratzen dira eta hidrogeno eta erregai sintetiko bihurtzen dira, ibilgailuen garraioaren edo itsas garraioaren industrian erabil daitezkeenak, besteak beste
Badakizu gai organikoak energia eta konpost bihur daitezkeela? Orduan, zergatik uzten dugu zabortegian lurpera ditzatela eta ez dugu haien ahalmena baliatzen? Iruñerriko Mankomunitateak kanpaina bat jarri du abian, berreskuratutako gai organikoen portzentajea handitzeko eta, hartara, aurrera egiteko ekonomia zirkularrean.
Hego Koreako Ulsan Zientzia eta Teknologia Institutu Nazionalean, ikasleek kriptodiruaren 10 txanpon jasotzen dituzte campusean erabil ditzake hainbat produktu erosteko BeeViToilet izenekoa erabiltzeagatik, hau da, hondakin biologikoak biogas bihurtzen dituen komuna. Energia-iturri hori unibertsitate-eraikinerako erabiltzen den; zehazki, gasezko sukalde baterako, ur-berogailu baterako eta erregai-pila baterako
